Hạt lúa mì là gì ? Cấu tạo và các sản phẩm từ hạt lúa mì

Hạt lúa mì là một loại thực phẩm quan trọng với cấu tạo hạt gồm 3 phần chính là lớp cám, mầm và nội nhũ. Hạt lúa mì chứa nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng như carbohydrate, protein, chất xơ cùng các khoáng chất có lợi. 

Mục lục nội dung

1. Hạt lúa mì là gì ?

hạt lúa mì

Hạt lúa mì là một loại cây lương thực thuộc nhóm cây cỏ đã được thuần dưỡng, nhân rộng và trồng trên khắp thế giới. Lúa mì là loại thực phẩm quan trọng với sản lượng tiêu thụ chỉ đứng sau bắp và lúa gạo. Hạt lúa mì thường được dùng để xay mịn sản xuất bột mì làm bánh mì, mì sợi, bánh, kẹo, hay làm thức ăn chăn nuôi. Ngoài ra có thể dùng lên men sản xuất bia lúa mì hoặc được sử dụng làm nhiên liệu sinh học. 

Thành phần dinh dưỡng trong hạt lúa mì có phần chênh lệch tùy theo giống, điều kiện thời tiết và thổ dưỡng. Trung bình trong hạt lúa mì chứa: 

  • 12% nước
  • 70% carbohydrate
  • 12% protein 
  • 2% chất béo
  • 1.8% khoáng chất 
  • 2.2 % chất xơ thô 

Bên cạnh đó, có một hàm lượng nhỏ các chất thiamin, riboflavin, niacin và vitamin A ở trong hạt. 

2. Cấu tạo hạt lúa mì

Hạt lúa mì nhìn chung có cấu tạo tương tự như hạt gạo nhưng to hơn.  

Một hạt lúa mì được tạo từ ba phần: Cám, nội nhũ và mầm.

Nội nhũ là phần bột trắng tiềm năng nằm ở giữa hạt lúa mì. Khi xay xát, nội nhũ bị nứt dọc theo thành tế bào và tách khỏi lớp cám. Để có thể tách nội nhũ dễ dàng khỏi lớp cám được xác định bởi đặc tính của lúa mì. Lúa mì cứng (dùng để làm bánh mì) sẽ dễ tách hơn, trong khi lúa mì mềm (dùng để làm bột bánh quy) không thể tách sạch được phần cám. 

Lớp cám của hạt lúa mì bao gồm bốn lớp riêng biệt: lớp vỏ quả; lớp vỏ hạt; lớp nhân và tế bào aleurone. Lớp cám rất giàu dinh dưỡng đặc biệt là protein và chất xơ nên được tận dụng vào sản xuất bột mì nâu (hay bột mì nguyên cám).

Mầm lúa mì là phôi cuối cùng sẽ phát triển thành cây lúa mì. Mầm lúa mì giàu vitamin, protein và dầu. Do đó thường được sử dụng trong thực phẩm tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như bánh mì tăng cường và bột mì nguyên cám.

Cấu tạo của hạt lúa mì 

Tại Úc, họ phân loại ra thành nhiều giống lúa mì khác nhau để phục vụ cho nhiều mục đích thương mại khác nhau. Các giống lúa mì cứng sẽ có hàm lượng protein cao hơn (11 – 15%) so với những giống lúa mì mềm (5-9%).

Lúa mì cứng chứa nhiều hàm lượng protein và gluten phù hợp để xay mịn thành các loại bột nở yêu cầu độ dai cao. Trong khi đó, lúa mì mềm thường được sử dụng trong các loại bánh quy, muffin, … cần lượng gluten thấp. Có thể cảm nhận sự khác biệt giữa các loại bột này bằng tay: bột mì làm từ lúa mì cứng có cảm giác như hạt, trong khi bột mì làm từ lúa mì mềm có kết cấu mịn như bột.

3. Các sản phẩm từ hạt lúa mì

Các sản phẩm từ hạt lúa mì không quá đa dạng chủ yếu là được dùng để xay mịn thành bột, từ bột phân ra làm nhiều loại bột lúa mì khác nhau phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau của người tiêu dùng.

3.1 Bột lúa mì

Bột lúa mì là một sản phẩm từ quá trình bóc tách và nghiền mịn hạt lúa mì nguyên vỏ. Hầu hết các loại lúa mì sử dụng làm thực phẩm đều cần phải qua một khâu chế biến. Hạt được làm sạch sau đó ngâm nước để hạt vỡ ra đúng cách. Trong quá trình xay xát, hạt được đập vỡ và đưa qua một con lăn. Thu được lượng bột mì mịn nhuyễn từ 72% hạt trắng tróc vỏ. Phần còn lại là phế phẩm được tận dụng vào quy trình sản xuất thức ăn chăn nuôi. 

Bột mì trắng không chứa mầm bảo quản được lâu hơn là bột mì xay toàn phần (bao gồm luôn phần cám và mầm) vì trong nhân chứa lượng dầu nhất định khó bảo quản được lâu và chỉ sử dụng trong thời gian ngắn. 

Hiện nay có nhiều loại bột mì được bán trên thị trường từ nhiều giống lúa mì khác nhau với hàm lượng protein và gluten khác nhau nhằm sử dụng cho nhiều mục đích như làm bánh mì, bánh cookie, bánh muffin, hay mì sợi. 

Tỷ lệ protein là một chỉ số có thể được dùng để xác định hàm lượng gluten có trong bột mì, thường thì hàm lượng gluten không được biểu thị trong bảng thành phần. Gluten được hình thành khi bột mì được trộn với nước, tạo nên cấu trúc và kết dấu dai cho bánh nướng và bánh mì. Kết luận, hàm lượng protein càng cao thì bột mì càng có nhiều gluten. 

Điều này không có nghĩa là bột mì có hàm lượng protein cao sẽ tốt hơn so với bột mì có hàm lượng protein thấp; thay vào đó, các loại bột khác nhau sẽ phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau. 

Một ngoại lệ về sự quyết định hàm lượng gluten từ tỷ lệ % protein không đúng đối với bột mì nguyên cám. Bột mì nguyên cám là quá trình xay nhuyễn toàn phần hạt lúa mì bao gồm cả vỏ cám và nhân thành bột có hàm lượng protein từ 11 đến 15%. Mặc dù chứa nhiều protein, nhưng sự hiện diện của các hạt cám dạng sợi sẽ ảnh hưởng đến thể tích cuối cùng của bột vì chúng có thể làm “rách” các sợi gluten. Đó là lý do tại sao bánh mì nguyên cám 100% có kết cấu đặc, hơi khô và cứng. 

3.2 Bia lúa mì

Ngoài ra, hạt lúa mì còn được ủ và lên men để sản xuất bia lúa mì với tỷ lệ 50% lúa mì, 50% lúa mạch. Lý do mà lúa mì được trộn với lúa mạch có nhiều lý do. Một phần vì nguồn cung không đáp ứng đủ cho thực phẩm nên chỉ sử dụng tỷ lệ nhất định. Một phần vì lúa mì thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng và các enzyme cần thiết để chuyển hóa đường trong quá trình nghiền và lên men, vì vậy mạch nha lúa mì luôn được kết hợp với mạch nha lúa mạch để cung cấp enzyme cho quá trình nghiền và lên men. 

Hai loại bia lúa mì phổ biến là Weibbier (bia trắng) dựa trên phong tục truyền thống của người Đức với tỷ lệ ít nhất là 52% mạch nha lúa mì và mạch nha lúa mạch để tạo ra loại bia lên men có màu nhạt với hương vị thơm ngon. Bia Witbier (bia trắng) dựa trên công thức truyền thống của Bỉ với hương vị thoang thoảng như rau mùi và vỏ cam có phần đắng nhẹ, loại bia này được làm từ lúa mì thô nguyên chất chưa được ủ thành mạch nha. 

Nồng độ protein trong lúa mì góp phần tạo nên chất lượng bia, nâng cao hương vị, độ ổn định của bọt, bia có hương vị thơm ngon và bọt lâu tan hơn, mang lại cảm giác đầy đặn với vị đắng đậm đà trong khuôn miệng từ hạt lúa mì thô nguyên chất. 

3.3 Cám mì

Cám mì là một trong ba phần cấu tạo nên hạt lúa mì. Cám mì là phụ phẩm trong quá trình xay xát hạt lúa mì thành bột lúa mì. Trong quá trình này phần cám được tách ra khỏi nhân lúa mì và trở thành phụ phẩm được tái sử dụng trong ngành thức ăn chăn nuôi. 

Phần cám mì hoàn toàn có thể được tận dụng vào nhiều mục đích khác nhau vì thành phần dinh dưỡng vượt trội mà nó mang lại, bao gồm:

  • Calo: 63
  • Chất béo: 1,3 gram
  • Chất béo bão hòa: 0,2 gram
  • Protein: 4,5 gram
  • Carbohydrate: 18,5 gram
  • Chất xơ: 12,5 gram
  • Thiamine: 0,15 mg
  • Riboflavin: 0,15 mg
  • Niacin: 4 mg
  • Vitamin B6: 0,4 mg
  • Kali: 343
  • Sắt: 3,05 mg
  • Magiê: 177 mg
  • Photpho: 294 mg

Đây là lý do bột mì nguyên cám ra đời khi nhà sản xuất muốn tận dụng tối ưu những giá trị dinh dưỡng hạt mà lúa mì đem lại. Các loại bột mì nguyên cám được sử dụng làm bánh mì nâu hay bánh mì nguyên cám có kết cấu cứng và đặc hơn bánh mì men thông thường nhưng chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn. 

Trên thực tế, thành phần dinh dưỡng của cám mì giúp cải thiện sức khỏe như:

  • Hỗ trợ tiêu hóa 
  • Ngăn chặn ung thư đại tràng
  • Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Cám mì được tận dụng vào ngành công nghiệp thức ăn chăn nuôi cực kỳ phổ biến khi mang lại nhiều lợi ích giúp thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao năng suất và mang lại sự phát triển bền vững cho chăn nuôi: 

  • Cám mì có hàm lượng chất xơ cao và tinh bột thấp, được dùng để phối trộn vào thức ăn cho vật nuôi nhằm cung cấp protein và chất xơ giúp hạn chế các tình trạng rối loạn tiêu hóa ở vật nuôi. 
  • Cám lúa mì được xem là nguồn thức ăn cung cấp năng lượng và dinh dưỡng chủ yếu và tốt nhất cho gia súc, gia cầm. 
  • Cám mì có mùi thơm đặc trưng với vị ngọt tự nhiên, kích thích vị giác vật nuôi ăn ngon miệng hơn. 

4. Tìm mua hạt lúa mì ở đâu ?

Để tạo ra thành phẩm bột lúa mì, bia lúa mì và cám mì đạt chất lượng cao với tỷ lệ dinh dưỡng vượt trội phụ thuộc phần lớn vào hạt lúa mì sử dụng loại gì và hàm lượng dinh dưỡng từ hạt. 

TSB đang là đơn vị nhập khẩu lúa mì chất lượng cao đạt tiêu chuẩn của bộ Nông nghiệp và Hiệp hội ngũ cốc Quốc tế. 

Liên hệ để được tư vấn và nhận báo giá chi tiết mới nhất. 

  • Hotline: 0903 102 990

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *