Bã đậu nành là nguồn dinh dưỡng giá trị, cung cấp protein phổ biến và quan trọng cho sự phát triển của gia cầm.
Mục lục nội dung
Bã đậu nành thức ăn phổ biến chăn nuôi gia cầm
1. Giới thiệu bã đậu nành làm thức ăn cho gia cầm
Bã đậu nành với đặc điểm hàm lượng protein thô cao, chất xơ, lipid, vitamin và khoáng chất,…mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của gia cầm.
Bên cạnh đó, mùi thơm hấp dẫn của bã đậu nành giúp kích thích vị giác vật nuôi, từ đó tăng tỷ lệ khả năng chuyển đổi thức ăn, và năng suất đàn vật nuôi.
2. Thành phần dinh dưỡng phù hợp với quy trình chăn nuôi gia cầm
- Protein thô cao: lên đến khoảng 44% – 50%
Nguồn protein này cung cấp các axit amin thiết yếu cho vật nuôi. Đặc biệt là rất giàu Lysine – một axit amin mà cơ thể vật nuôi không tự tổng hợp được. Hàm lượng Lysine cao lên đến 2.88%
- Chất xơ: khoảng 4%
- Các dưỡng chất khác: lipid, vitamin, khoáng chất, isolfavone, phốt pho, độ ẩm 12%
3. Cách sử dụng và chế biến
- Sử dụng trực tiếp
Bã đậu nành tươi có thể được phối trộn trực tiếp với các nguyên liệu khác như cám bắp, cơm, gạo hoặc cám công nghiệp cho gà ăn. Tuy nhiên, bã tươi để ngoài sau 2 ngày sẽ có tình trạng lên mùi chua nếu không được bảo quản đúng cách.
Để bảo quản bã đậu nành sử dụng được trong thời gian dài (khoảng 2-3 tháng): Nên cho bã đậu nành phơi khô và xới tơi vào thùng đậy nắp kín, không để không khí lọt vào là có thể sử dụng được trong thời gian dài.
Nhưng đây cũng không hoàn toàn là một giải pháp tối ưu nhất trong chế biến bã đậu nành, vì không tránh khỏi được việc bã nành bị vi khuẩn xâm nhập làm ảnh hưởng đến chất lượng thức ăn của đàn vật nuôi.
- Ủ bã đậu nành (lên men)
Ủ chua là phương pháp phổ biến và được khuyến khích sử dụng vì mang lại nhiều lợi ích vượt trội, và vẫn đảm bảo được chất lượng thức ăn.
Vì trong quá trình lên men ủ chua giúp:
- Tạo ra nguồn thức ăn dễ tiêu hóa và bổ sung lợi khuẩn (probiotic) cho đường ruột vật nuôi.
- Bảo quản bã đậu nành lâu hơn và tạo ra sản phẩm có mùi thơm chua ngọt, hấp dẫn vật nuôi.
- Giảm độ pH của bã đậu xuống thấp (khoảng 3,2 – 3,6), ức chế vi khuẩn gây bệnh và gây thối
Có nhiều phương pháp ủ khác nhau:
- Ủ bằng men vi sinh: Trộn bã đậu nành với men ủ (như Enzyme Protease hoặc các chủng Lactobacillus) và nước sạch trong thùng chứa. Quá trình lên men có thể diễn ra trong 1-2 ngày tùy vào nhiệt độ
- Ủ với mật rỉ đường: Kết hợp bã đậu nành, men vi sinh và mật rỉ đường, ủ kín trong khoảng 1 tháng hoặc hơn. Phương pháp này cũng cho ra sản phẩm có mùi thơm và chất lượng tốt
4. Hạn chế và giải pháp
Mặc dù là nguồn thức ăn giá trị, bã đậu nành vẫn có một số hạn chế cần lưu ý:
- Chất kháng dinh dưỡng: Giống như các nguồn protein thực vật khác, bã đậu nành chứa các yếu tố kháng dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa.
- Khả năng tiêu hóa protein: Gia cầm không thể tiêu hóa hoàn toàn protein trong bã đậu nành.
Các giải pháp để khắc phục những hạn chế này bao gồm:
- Ủ lên men: Như đã đề cập, quá trình lên men giúp phá vỡ các cấu trúc phức tạp, làm cho bã đậu trở nên dễ tiêu hóa hơn.
- Bổ sung enzyme: Việc bổ sung các enzyme như protease vào thức ăn chăn nuôi giúp tiêu hóa triệt để protein, cải thiện hiệu quả hấp thu dinh dưỡng và có thể giảm chi phí thức ăn từ 2-5%.
- Tìm kiếm nguyên liệu thay thế: vừa phải đáp ứng được các chỉ số dinh dưỡng tương đương và vừa đảm bảo protein thô đủ để duy trì hoạt động sống, năng suất cho đàn vật nuôi. Một số nguyên liệu thay thế được bã đậu nành, có thể kể đến như là: đậu lupin, đậu tằm,…
Tóm lại, bã đậu nành là một nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi vô cùng giá trị và linh hoạt cho gia cầm. Bằng cách áp dụng các phương pháp chế biến phù hợp như bảo quản đúng cách, ủ lên men hay là bổ sung enzyme, người chăn nuôi hoàn toàn có thể tối ưu hóa lợi ích dinh dưỡng, cải thiện năng suất vật nuôi và tăng hiệu quả kinh tế một cách bền vững.
Để đa dạng hơn nguồn thức ăn, nhưng vẫn đảm bảo chi phí ổn định hợp lý và giá trị dinh dưỡng vượt trội, thì các lựa chọn khác như: đậu lupin, đậu tằm,… vẫn là một lựa chọn rất đáng để cân nhắc bổ sung vào khẩu phần ăn cho đàn gia cầm của bạn.




