Đậu Lupin – Giải pháp bền vững cho thức ăn thủy sản

Đậu lupin như một lựa chọn thay thế đầy hứa hẹn cho bột cá trong thức ăn chăn nuôi thủy sản nhờ hàm lượng protein cao, tính bền vững và khả năng tiêu hóa tốt.

Mục lục nội dung

đậu lupin thức ăn thủy sản

1. Nhu cầu sử dụng đạm thực vật trong thức ăn thủy sản

Sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp nuôi trồng thủy sản đã làm gia tăng đáng kể nhu cầu về sử dụng bột cá – nguồn protein chủ yếu trong hầu hết các loại thức ăn tổng hợp. Kéo theo hoạt động khai thác cá làm bột cũng không ngừng tăng lên, nguồn tài nguyên biển có thể dần bị cạn kiệt bởi hoạt động này, dẫn đến giá sản phẩm bột cá tăng cao do nguồn cung khan hiếm. Để khắc phục và tìm một giải pháp bền vững hơn, đạm thực vật là lựa chọn thay thế tối ưu và hợp lý nhất, đặc biệt đạm từ đậu nành đang thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, việc sử dụng đậu nành lại gặp nhiều khó khăn khi trong đậu vẫn chứa một số chất kháng dưỡng, gây ức chế khả năng hấp thụ ở động vật, không đem lại được hiệu quả tối ưu trong chăn nuôi. 

Ngoài ra, không chỉ có ngành công nghiệp nuôi trồng thủy sản nói riêng mà còn là cả một ngành công nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi nói chung đang sử dụng đậu nành như một nguồn cung cấp protein chính, dẫn đến nhu cầu đậu nành ngày càng tăng trong cả thức ăn chăn nuôi lẫn sử dụng làm thực phẩm. Ngoài ra, việc khai thác quá mức để sản xuất đậu nành có thể gây nhiều tác động tiêu cực đến môi trường. 

Người ta đã tìm ra đậu lupin, một loại đậu có thể được sử dụng như một giải pháp thay thế phù hợp cho đậu nành nhờ thành phần dinh dưỡng vượt trội và khả năng đảm bảo sản lượng tốt, khi đang được tích cực phát triển canh tác tại nhiều khu vực trên toàn cầu, đặc biệt là tại Úc. Úc là quốc gia dẫn đầu với sản lượng sản xuất đậu lupin, chiếm khoảng 58% tổng sản lượng toàn cầu. 

Các quốc gia sản xuất đậu lupin nhiều nhất trên thế giới (được thống kê năm 2020)

Bảng thống kê các quốc gia sản xuất đậu lupin nhiều nhất thế giới năm 2020 (đơn vị: ngàn tấn)

Úc đã giữ vị trí top 1 quốc gia sản xuất đậu lupin lớn nhất thế giới từ năm 2020 

Nhiều nghiên cứu trước đó đã chỉ ra rằng đậu lupin có thể mang lại lợi ích và phù hợp với nhiều loại cá khác nhau như: cá hồi cầu vồng, cá hồi Đại Tây Dương, cá chép, cá rô phi và tôm. 

Hầu hết các nghiên cứu đều chỉ ra rằng đậu lupin có thể thay thế 40-50% bột cá trong thức ăn thủy sản. Dữ liệu trong nghiên cứu đã thu thập được cho thấy rằng đậu lupin có thể là một sự thay thế hiệu quả cho bột cá. 

2. Đặc điểm của đậu lupin

Đậu lupin thuộc chi Lupinus và được phân bố rộng rãi trên toàn thế giới, với bốn loại chính được canh tác và phục vụ cho mục đích thương mại:

  • Lupin trắng (L. albus)
  • Lupin lá hẹp (L. angustifolius)
  • Lupin vàng (L. luteus)
  • Lupin ngọc trai (L. mutabilis)

Trong đó, có đậu lupin lá hẹp hay còn gọi là đậu lupin ngọt úc, đã được lai tạo để giảm bớt hàm lượng chất kháng dưỡng, phù hợp và an toàn sử dụng đối với con người lẫn vật nuôi. 

Đậu lupin đã được trồng từ hàng trăm năm để làm thực phẩm, phân bón và thức ăn cho động vật, đặc biệt là động vật nhai lại

Các loại đậu lupin có tiềm năng trở thành nguồn protein thay thế trong thức ăn chăn nuôi thủy sản do thành phần dinh dưỡng tốt và khả năng cải thiện chất lượng đất nhờ vi khuẩn cộng sinh giúp cố định đạm trong đất. Ngoài ra, đậu lupin có thể phát triển trên nhiều loại đất khác nhau, kể cả đất cằn cỗi, giúp giảm sự phụ thuộc vào đất nông nghiệp màu mỡ. Điều này giúp đậu lupin có thể đảm bảo được sản lượng bền vững mà không gây những tác động tiêu cực đến môi trường đất trồng. 

3. Nghiên cứu sử dụng đậu lupin vào thức ăn cho thủy sản

Đậu lupin được tiến hành thực nghiệm và nghiên cứu thành công bởi Khoa Thủy sản và Công nghệ sinh học trong nuôi trồng thủy sản, Viện Khoa học Động vật, Đại học Khoa học Sự sống Warsaw (SGGW) tại Ba Lan trên các loài động vật thủy sản sau đây và cho ra kết quả: 

Sử dụng đậu lupin trong thức ăn cá hồi

  • Đậu lupin được đánh giá là có khả năng tiêu hóa tốt đối với cá hồi (~85%), tỷ lệ đo lường tương đương bột cá (87-92%). Dễ tiêu hóa hơn đậu xanh và đậu tằm
  • Đậu lupin được khuyến nghị bổ sung vào chế độ ăn cho cá hồi ở mức 20 – 50% 
  • Khi thay thế 30-40% bột cá bằng đậu lupin, cá vẫn tăng trưởng tốt
  • Ít gây kích ứng ruột hơn so với bột đậu nành 

Lưu ý: 

  • Giới hạn mức độ bổ sung đậu lupin ở mức không vượt quá 50% đối với cá hồi, vì tăng trưởng của cá có thể bị chậm lại 
  • Hàm lượng lysine và methionine trong đậu lupin hơi thấp, nên cần bổ sung thêm axit amin thiết yếu để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sự tăng trưởng của cá. 

Sử dụng đậu lupin trong thức ăn cá hồi Đại Tây Dương

  • Có thể bổ sung 40% đậu lupin vào chế độ ăn cho cá hồi Đại Tây Dương mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ lệ tăng trưởng. 
  • Bổ sung thêm ezyme để cải thiện tiêu hóa đậu lupin ở cá hồi 

Lưu ý: 

  • Không nên thay thế vượt quá 40% bột cá bằng đậu lupin, cá hồi có thể gặp vấn đề về tiêu hóa do hàm lượng chất xơ cao. 
  • Một số giống lupin có hàm lượng alkaloid cao, làm giảm sự thèm ăn của cá. Đậu lupin ngọt Úc là giải pháp hoàn hảo vì hàm lượng alkaloid đã được lai tạo để giảm bớt phù hợp hơn với vật nuôi. 

Sử dụng đậu lupin trong thức ăn cá chép

  • Ở mức 26% lupin, cá chép hai năm tuổi có tốc độ tăng trưởng tối ưu​.
  • Enzyme bổ sung giúp cải thiện khả năng tiêu hóa và hấp thu protein​
  • Thử nghiệm với 30-45% lupin cho thấy tăng trưởng cải thiện hơn 20% so với đối chứng​ 

Lưu ý: không nên thay thế vượt quá 45%  

Sử dụng đậu lupin trong thức ăn cá rô phi

  • Có thể thay thế 50% bột cá mà không giảm hiệu suất tăng trưởng 
  • Cá rô phi tiêu hóa đậu lupin tốt nhờ hệ tiêu hóa thích nghi với thực vật
  • Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ omega-3 trong cá rô phi có thể tăng khi thay thế bột cá bằng lupin 
  • Khi thay thế 100% bột cá bằng lupin, cá rô phi có thể bị giảm tốc độ tăng trưởng do thiếu một số axit amin thiết yếu​. 

Sử dụng đậu lupin trong thức ăn cho tôm sú 

  • Tôm hấp thu protein từ lupin khá tốt và không có dấu hiệu giảm tốc độ tăng trưởng, được khuyến nghị bổ sung ở mức 17-30% vào chế độ là hợp lý. 
  • Hàm lượng chất xơ cao có thể làm giảm độ bền của viên thức ăn trong nước
  • Nếu thay thế quá 30%, tốc độ tăng trưởng của tôm có thể bị giảm

4. Lợi ích đậu lupin mang lại trong thức ăn thủy sản

Thông qua nghiên cứu thực nghiệm từ Đại học tại Ba Lan, có thể kết luận được rằng đậu lupin như một lựa chọn thay thế đầy hứa hẹn cho bột cá trong thức ăn chăn nuôi thủy sản nhờ hàm lượng protein cao, tính bền vững và khả năng tiêu hóa tốt.

Một số lợi ích từ đậu lupin trong chăn nuôi thủy sản được tổng hợp lại như sau:  

4.1 Thành phần dinh dưỡng

thành phần dinh dưỡng đậu lupin Úc_TSB
  • Protein cao: Đậu lupin chứa khoảng 40-45% protein, giúp đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cá và tôm.
  • Hàm lượng axit amin thiết yếu cao, đặc biệt là arginine và glutamine, giúp tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy tăng trưởng.
  • Giàu chất xơ: Hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện hiệu suất chuyển hóa thức ăn. 
  • Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tiêu hóa protein của đậu lupin lên tới 90% đối với nhiều loài cá và tôm.

4.2 Khả năng thay thế bột cá

  • Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đậu lupin có thể thay thế 40-50% bột cá mà không làm ảnh hưởng tiêu cực đến tốc độ tăng trưởng và hiệu suất sử dụng thức ăn của cá.
  • Ở một số loài như cá hồi, cá chép và tôm, tỷ lệ thay thế này có thể lên đến 70% nếu bổ sung thêm enzyme hoặc axit amin thiết yếu.

4.3 Ảnh hưởng đến tăng trưởng và sức khỏe

  • Trong hầu hết các nghiên cứu, cá được cho ăn thức ăn có chứa đậu lupin vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định.
  • Một số giống cá như cá hồi cầu vồng và cá chép có phản ứng tích cực với đậu lupin khi thay thế bột cá.
  • Đậu lupin chứa ít yếu tố kháng dưỡng hơn đậu nành, giúp giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa và kích ứng ruột.

4.4 Giảm chi phí thức ăn

  • Giá thành của đậu lupin thường thấp hơn bột cá, giúp giảm chi phí sản xuất thức ăn thủy sản.
  • Cải thiện hiệu suất chuyển hóa thức ăn, tối ưu hóa lợi nhuận cho người nuôi trồng thủy sản. 

4.5 Tính bền vững và thân thiện với môi trường

  • So với bột cá, đậu lupin là một nguồn protein tái tạo được, ít tác động tiêu cực đến môi trường
  • Cây đậu lupin có khả năng chịu hạn tốt và mang lại nhiều giá trị cho môi trường đất trồng, duy trì được sản lượng bền vững ít biến động. 
  • Giảm áp lực khai thác thủy sản để sản xuất bột cá, góp phần bảo vệ hệ sinh thái biển.

Kết luận

Việc sử dụng đậu lupin thay thế bột cá trong thức ăn thủy sản mang lại nhiều lợi ích quan trọng như là: giảm chi phí, duy trì sự tăng trưởng của vật nuôi và bảo vệ môi trường biển. Tuy nhiên, cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa các phương pháp xử lý hạt, cải thiện khả năng tiêu hóa và bổ sung các thành phần dinh dưỡng phù hợp nhằm tối đa hóa lợi ích từ nguồn protein thực vật này.

Đậu lupin không chỉ là một giải pháp thay thế tiềm năng cho bột cá mà còn góp phần phát triển ngành nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững hơn. 

5. Cách sử dụng đậu lupin trong thức ăn chăn nuôi thủy sản

Đậu lupin rất dễ sử dụng, không cần phải qua xử lý có thể sử dụng hạt thô. 

Ngoài ra, lưu ý trong nghiên cứu có đề cập đến phương pháp khác xử lý hạt thông qua ép đùn đậu lupin với nhiệt độ 120 – 145 độ C, nhưng việc xử lý nhiệt có thể làm giảm giá trị dinh dưỡng trong đậu lupin và ảnh hưởng tiêu cực đến sự tăng trưởng của cá.

6. Tìm mua đậu lupin

Tìm mua đậu lupin ngọt Úc với hàm lượng protein cao có thể thay thế bột cá, chất lượng đạt tiêu chuẩn Quốc tế, tối ưu chi phí sản xuất, mang lại một chế độ ăn đảm bảo năng suất cho ngành nuôi trồng thủy sản trong nước. 

Liên hệ ngay với TSB, đơn vị cung cấp đậu lupin nhập khẩu Úc dẫn đầu và uy tín nhất thị trường hiện nay. 

Đậu Lupin – Giải pháp thay thế hoàn hảo cho bột cá trong thức ăn chăn nuôi thủy ăn. 

  • Liên hệ hotline: 0903 102 990

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *